Kodowanie tekstu i szyfrowanie

Co wspólnego ma kodowanie i szyfrowanie? Zmieniają postać tekstu. Mają jednak inny cel. Celem szyfrowania jest zachowanie tajemnicy. Kodowanie zaś nie ma utajnić wiadomości, lecz zapisać ją w niezawodny sposób.

Podstawowe kodowanie tekstu było stosowane na długo przed pojawieniem się komputerów. Na przykład alfabet Morse’a służył do przesyłania wiadomości telegrafem. Z kolei pismo Braille’a koduje tekst w formie czytelnej dotykiem. Do kodowania tekstu w komputerach wykorzystuje się metody oparte na liczbach binarnych (zerach i jedynkach).

Kodowanie nie ukrywa wiadomości. Jeśli zapiszemy słowo NOS za pomocą alfabetu Morse’a (-. | — | …), to każdy, kto zna ten alfabet, odczyta je bez problemu. Do utajniania służy szyfrowanie. Ludzkość od zawsze lubiła coś ukrywać, w związku z czym szyfrowanie jest używane prawie tak długo jak samo pismo. Już w starożytności używano prostych szyfrów, na przykład szyfru Cezara. Szyfrowanie wielokrotnie odegrało ważną rolę w historii — kluczowym wydarzeniem było na przykład złamanie niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma podczas II wojny światowej.

Szyfrowanie odgrywa ważną rolę także dziś. Bez dobrych szyfrów nie byłby możliwy choćby handel elektroniczny. Każdy użytkownik internetu regularnie korzysta z szyfrowania, często nawet o tym nie wiedząc, ponieważ szyfrowanie jest wykonywane automatycznie przez przeglądarkę internetową.

Szyfrowanie możesz poćwiczyć na kilka sposobów:

• Szyfry podstawowe – podstawowe zasady szyfrowania (transpozycja, substytucja) zilustrowane prostymi przykładami.
• Szyfry z pomysłem – tego typu szyfry nie są stosowane w praktyce, ale świetnie sprawdzają się jako trening logicznego myślenia i test podstawowych umiejętności kryptoanalitycznych.
• Szyfrowanie: pojęcia i zasady – bardziej zaawansowane ćwiczenia skupiające się na sposobach użycia szyfrowania oraz najważniejszych pojęciach.